Diyet Neden Kişiye Özel Olmalıdır?

DİYET NEDEN KİŞİYE ÖZEL OLMALIDIR?

“Su içsem yarıyor” diyen arkadaşınız bir haftada tam 4 kg mı Verdi ?Peki siz aynı listeyi uygulamanıza rağmen hiç ağırlık kaybınız olmadı mı? Neden mi? Bunun cevabı; vücut tipleriniz, yaşam tarzınıza bağlı günlük fiziksel aktiviteniz, metabolik rahatsızlıklarınız, metabolizma hızlarınız ve bunlara bağlı olarak uygulayacağınız beslenme programının her bireye farklı yanıtlar verişidir. 60 kg ağırlığındaki bir kişiyle 80 kg ağırlığındaki bir kişinin aynı miktarda yemesi doğru değildir. Kişinin kilo hedefine ulaşabilmesi için günlük enerji ihtiyacına göre tüketim yapması gerekir. Bunun için gerekli olan kalorinin hesaplanması da kişinin yaşına, bazal metabolizma hızına, kilosuna, boyuna, fiziksel aktivitesine ve vücut tiplerine göre hesaplanır.

Hala aklımızda neden arkadaşım kilo Verdi ben veremedim soru işaretlerini duyar gibiyim. Soru işaretlerinizi bir örnekle açıklayayım o zaman. 2 farklı bireyi ele alalım. Birisi 25 yaşında, 1.60 cm boyunda, 70 kg ağırlığında mesleği bankacı olan bir bayan, diğeri ise 180 cm boyunda, 110 kg ağırlığında, mesleği spor eğitmeni olan bir erkek birey. Bu iki bireyin 1 haftada ortalama kaybedecekleri ağırlıklar kesinlikle aynı olamaz. Iki bireyin fiziksel aktiviteleri mesleklerinden dolayı ve cinsiyetlerinden dolayı zaten farklıdır. Almaları gereken günlük enerji miktarlarıda öyle. Bayan bir birey erkek bir bireye hazırlanan zayıflama programını uygularsa kilo bile alabilir. Erkek birey bayana hazırlanan programı uygulayacak olursa kas kaybı olur ve bu sağlıksız bir zayıflama yöntemidir.

Diyetin kişiye özel olmasının bir başka örneği ise; diyetinizin sağlık sorunlarına uygun olmasıdır. Diyabeti yada hipertansiyonu olan biri ile olmayan bir kişinin aynı diyet planını uygulaması doğru değildir. Söz konusu sağlık sorunlarına göre diyet listesindeki karbonhidrat, protein, yağ oranları da değişkenlik gösterebilir. Kişilerin rahatsızlıklarına göre dikkatli tüketmesi, hatta tüketmemesi gereken besinler vardır.

a vücut tipi b vücut tipi c vücut tipi EKTOMORF(a) VÜCUDA SAHİP OLAN KİŞİLERİN TİPİK ÖZELLİKLERİ

• Küçük ve hassas kemik yapısına sahiptir.

• Omuzları dardır.

• Uzun boyludur.

• Yağsız kas yapısına sahiptir.

• Zor kilo alırlar.

• Metabolizmaları hızlı çalışır.

Bu vücut yapısına sahip insanlar yağsız kas yapısına sahiptirler ve zor kilo alırlar. Bu nedenle 3 ana öğün, 3 ara öğün olmak üzere 5-6 öğün beslenmeleri gerekmektedir. Günlük karbonhidrat tüketimi diğer vücut tiplerine kıyasla daha yüksek olabilir.

MEZOMORF(b) VÜCUDA SAHİP OLAN KİŞİLERİN TİPİK ÖZELLİKLERİ

• Atletik görünüme sahiptir.

• Sağlam bir vücuda sahiptir.

• Kasların görünümü bellidir.

• Güçlüdür.

• Kası kolay kazanırlar.

• Ektomorflara göre yağı daha kolay kazanırlar.

Özellikle vücut geliştirmeye yeni başlayan kişiler çok hızlı bir şekilde kas kazanır. B vücut tipine(Mezomorflar) sahip insanlar kiloyu çabuk alır ve çabuk verir. B vücut tipinin(mezomorfların) dezavantajları ise a vücut tipine(ektomorf) göre daha kolay yağ yağ kazanmalarıdır. Bu yüzden beslenmelerinde günlük alınan kalori miktarı dikkatli planlanmalıdır.

• Günlük karbonhidrat tüketimi A vücut tipine(ektomorf) göre daha düşük miktarda olmalıdır.

• Gün boyunca öğünleri az ve sık olarak

• Kas kütlesini korumak için yeterli miktarda kalori alın. Daha fazlası yağlanma sorunu ortaya çıkarabilir.

ENDOMORF VÜCUDA SAHİP OLAN KİŞİLERİN TİPİK ÖZELLİKLERİ

• Yağ oranı yüksek olduğundan dolayı yumuşak ve yuvarlak bir vücuda sahiptir.

• Yağı ve kası çok kolay kazanırlar.

• Genellikle kısa boylu olurlar.

• Yağyakımı oldukça zordur

• Metabolizma yavaş çalışır.

• Kaslar vücutta iyi dağıtılmamıştır.

C vücut yapısına(Endomorf) sahip bireyler çok kolay kilo alırlar. Bu nedenle görünüm olarak yapılı dururlar, fakat yağ oranları fazladır. Bu yüzden her zaman yediklerinize içtiklerinize dikkat etmelisiniz. Diğer vücut tiplerine göre C vücut tipi(endomorf ), kardiyo çalışmalarını kesinlikle yapmalıdır.

· Günlük karbonhidrat tüketimi diğer vücut tiplerine göre daha az miktarda olmalıdır.

· Kilo alımı kolay olduğundan dolayı çok fazla kalorili yiyecekler tüketilmemeli ve sürekli olarak aktif yaşanmalı

Tüm bu vücudun genetik yapısına bağlı oluşan vücut tipleri ve bireysel özellikler, metabolik hastalıklar dikkate alınarak kişinin beslenmesi organize edilmelidir.

Diyet, yazılı olarak verilen bir diyet listesi dışında, birey ile diyetisyen arasında birebir yapılan sözlü bir bilgi alışverişini de içerir. Diyetisyenler, baskı altında hissetmemeleri ve daha rahat olabilmeleri için danışanlarının sadece bir kâğıda bağlı kalmamalarını, alışkanlıklarını değiştirebilecek ve gün içindeki tüketimlerini dengeleyebilecek kadar bilgiye sahip olmalarını isterler.